Elinde Antalya'nın çeşitli ilçelerinden getirilen ürünlerin bulunduğu bir sepetle kürsüye çıkan Kaya,
'Çiftçimiz bu bereketli ürünleri yetiştiriyor ama karşılığını alamıyor' dedi.
'Fiyatlar yarıya düştü, maliyetler %80'e dayandı'
Kaya, domates, salatalık, patlıcan ve biberde fiyatların geçen yıla kıyasla yarı yarıya düştüğünü, buna karşın mazot, gübre, fide ve işçilik maliyetlerinin %40-80 arttığını söyledi.
Kaş'ın Çavdır Mahallesi'nde bir biber üreticisiyle konuşan Kaya, çiftçinin sözlerini şöyle aktardı:
'1 kilo biberi 9-10 liraya satıyorum, bir ekmek alamıyorum.
1 kilo sivri biber bir çay parası etmiyor.'
Kaya ayrıca Antalya'da yaşanan çarpıcı fiyat uçurumuna dikkat çekerek:
'Dışarıda bir kahve 100-120 lira; çiftçi bir kahve içebilmek için 10 kilo sivri biber satmak zorunda kalıyor.' dedi.
'Çiftçi 8-10 liraya satıyor, zincir markette aynı ürün 3-4 katı'
Kaya, çiftçinin en büyük kırgınlıklarından birini de şöyle anlattı:
'Çiftçi dibindeki zincir markette kendi malını 3-4 katı fiyat farkıyla görünce kahroluyor.
Çiftçi ucuza satıyor, tüketici pahalıya alıyor.
Ne üretici memnun, ne tüketici memnun.'
'İhracatta büyük daralma var'
Kaya, Türkiye'nin en önemli pazarlarından Ukrayna'nın gümrük vergisini %10'dan %35'e çıkardığını, bunun ihracatı daralttığını söyledi.
Güncel verilere göre:
• Yaş meyve-sebze ihracatı: %23 düşüş
• Türkiye domates ihracatı: %24 düşüş
• Ukrayna'ya domates ihracatı: %40 gerileme
• Rusya'ya ihracat: %21 kayıp
Kaya, 'Bu pazar sorunu çözülmezse çiftçi ürettiğini satamaz; seneye birçok üretici ekim yapamaz hâle gelir' dedi.
'Tarımda nakit akışı çöktü'
Tarım sektöründe ciddi bir finansman sıkıntısı olduğunu vurgulayan Kaya:
'Piyasada nakit dönmüyor. Herkes vadeli çalışıyor.
Komisyoncudan ihracatçıya, çiftçiden zirai ilaç bayisine kadar herkes büyük bir sıkışıklık içinde.' dedi.
Sektörde yaygınlaşan 'ters valör' uygulamasını da anlatan Kaya:
'Ürünü 10 liraya vadeli alıp, nakit ihtiyacı için 5 liraya peşin satıyorlar.
İnsanlar zarar ederek nakit yaratmaya çalışıyor.'ifadelerini kullandı.
Kaya, çiftçinin masraflarını kısmak zorunda kaldığını belirterek:
'Çiftçi gübreyi kısıyor, ilacı azaltıyor, tarlaya boş su veriyor.
Bu tablo sürdürülemez.'
'Ukrayna krizini çözün, üreticiye pazar bulun'
Konuşmasını hükümete sert bir uyarıyla bitiren Kaya:
'Üreticinin ürününe pazar bulun.
Ukrayna krizini çözün.
Tarımdaki finansman sıkışıklığını gidermek için devlet bankalarını derhal devreye sokun.
Aksi hâlde büyük iflaslar olur, tarım çöker, bedelini tüm Türkiye öder.'dedi.
